Teraz zajmijmy się naszymi niszczycielami min. Jest bodaj jedyna część naszej Marynarki Wojennej na światowym poziomie, na dodatek uprzywilejowana w harmonogramie zamówień co stwarza nadzieję, że powyższy stan szybko się nie zmieni.

Polska Marynarka Wojenna od przeszło 70 lat trałowcami stała. Trzeba przyznać, że jednostki tego typu po II Wojnie Światowej wykonały kawał naprawdę solidnej roboty, rozminowując na Bałtyku całe nasze wody terytorialne z powojennych pozostałości, ale nie historią mamy się tu zajmować. W 1995 roku weszliśmy do NATO mając na stanie 24 trałowce, z których 17, trzech projektów – 207D, 207P, 207M pływa do dzisiaj pod polską banderą. Najstarszy z nich to ORP „Gopło” na którym banderę podniesiono 1982 roku. Najnowsze to dwie zwodowane 1994 roku jednostki, ORP „Śniardwy” i ORP „Wdzydze”.

Niszczyciele min Kormoran, Albatros, Mewa

Jednostki te są systematycznie zastępowane nowymi okrętami projektu 258. Dotychczas do służby weszły trzy jednostki ORP „Kormoran” w roku 2017, ORP „Albatros” w roku 2022 i ORP ”Mewa” aktualnie będący w rakcie prób morskich, a trzy kolejne są zamówione. Napisałem o tych trzech okrętach łącznie, ponieważ są oparte na tym samym projekcie - 258, należy jednak pamiętać, że ORP Kormoran jest rodzajem prototypu na bazie którego określono konieczne zmiany i modernizacje. Kolejne dwie jednostki mają wyposażenie, które uległo znacznym zmianom.

Podstawowym wyposażeniem okrętów są środki techniczne umożliwiające wykrywanie oraz likwidację zagrożeń minowych takie jak sonary podkilowy SHL-101/TM i samobieżny SHL-300 o zmiennej głębokości zanurzenia. W stosunku do prototypowego ORP Kormoran ORP Albatros i ORP Mewa zyskały sonar holowany Kraken KATFISH 180, system GAVIA . Jednostki wyposażono w pojazd Saab DE SAROV, który zastąpił pojazdy Saab DE Mk. III oraz Morświn.

ORP Albatros

Okręty te dysponują również bardzo rozwiniętym system łączności w tym satelitarnej, zaawansowane radarowe i optoelektroniczne systemy nawigacyjne, a także wojskowe systemy przetwarzania i obrazowania danych takie jak WECDIS (Warship Electronic Chart Display and Information System), czy system autoidentyfikacji AIS (Automatic Identification System)

Dane taktyczno – techniczne jednostek:
⏺ Wyporność: 830 ton
⏺ Długość: 58,5 m
⏺ Szerokość: 10,3 m
⏺ Zanurzenie: 2,7 m
⏺ Prędkość: 15 węzłów
⏺ Zasięg: 2500 mil morskich
⏺ Załoga: 45 oficerów i marynarzy

Uzbrojenie:
⏺ dookrętowy system artyleryjski OSU-35K kalibru 35mm
⏺ 3 karabiny maszynowe WKM-Bm 12,7mm
⏺ wyrzutnie pocisków rakietowych Grom
⏺ system zdalnie i bezprzewodowo odpalanych ładunków wybuchowych do niszczenia min morskich (Toczek)
⏺ samobieżne ładunki wybuchowe do niszczenia min Głuptak

ORP Kontradmirał Xawery Czernicki

Flotyllę trałowców uzupełnia Okręt Dowodzenia Siłami Obrony Przeciwminowej ORP „Kontradmirał Xawery Czernicki”. Okręt powstał z przypadku, w celu wykorzystania gotowego kadłuba pływającej stacji demagnetyzacyjnej. Była to ostatnia z 18 jednostek wybudowanych dla ZSRR. 17 sprzedano, a kadłub został w rozliczeniu. Stocznia przekazała kadłub nieodpłatnie Marynarce Wojennej, pod warunkiem, że ta zleci jej adaptację okrętu do nowego przeznaczenia i tak 2 września 2001 roku podniesiono na okręcie banderę nadając mu imię zamordowanego w Katyniu Kontradmirała Xawerego Czernickiego. W latach 2002–2003 Okręt wziął udział w inwazji na Irak (operacjia Iraqi Freedom), patrolując rejon ujścia Eufratu oraz transportując jednostki komandosów, z jego pokładu operowała m.in. „Formoza” siły specjalne US Navy oraz amerykańskie i australijskie grupy abordażowe.  W 2009 roku okręt zostaje zmodyfikowany i zoptymalizowany do pełnienia funkcji okrętu flagowego zespołów ochrony przeciwminowej. Jest chyba, na dzień dzisiejszy, najlepiej wyposażonym elektronicznie okrętem polskiej marynarki wojennej, będąc jednocześnie chyba najczęściej wykorzystywaną polską jednostką bojową.

ORP Xawery Czernicki już jako okręt dowodzenia w roku 2010 pełnił służbę jako okręt dowodzenia Stałego Zespołu Sił Obrony Przeciwminowej NATO (SNMCMG1) i prowadził działania na Morzu Bałtyckim, Północnym, Norweskim, Śródziemnym i Ocenie Atlantyckim. Od marca do czerwca 2011 okręt prowadził działania na Morzu Śródziemnym w ramach operacji „Active Endeavour,gdzie pełnił funkcje okrętu dowodzenia sił przeciwminowych grupy SNMCMG-1.

W 2013 roku ORP „Kontradmirał Xawery Czernicki” po raz drugi pełnił służbę jako okręt dowodzenia Grupy 1 Stałego Zespołu Sił Obrony Przeciwminowej NATO (SNMCMG1).

W 2017 roku okręt pełnił służbę przez pół roku jako okręt dowodzenia Grupy 2 Stałego Zespołu Sił Obrony Przeciwminowej NATO (SNMCMG2), operującej na Morzu Śródziemnym. Uczestniczył w ćwiczeniach organizowanych przez państwa basenu Morza Śródziemnego i Morza Czarnego. Między 4 a 24 marca operował na Morzu Czarnym, ćwicząc z okrętami rumuńskimi, bułgarskimi i ukraińskimi, w tym w manewrach Posejdon 2017. Na przełomie maja i czerwca uczestniczył w manewrach sił przeciwminowych Spanish Minex 17 w rejonie Balearów, a następnie w czerwcu w manewrach marynarki hiszpańskiej Spanish Flotex.

W marcu 2019 roku, na mocy podpisanej umowy między Komendą Portu Wojennego w Świnoujściu a konsorcjum w składzie: Polskiej Grupy Zbrojeniowej i gdyńskich spółek: PGZ Stocznią Wojenną oraz Stocznią Remontową „Nauta”, okręt przeszedł remont połączony z modernizacją. Na jednostce poddano cyfryzacji systemy okrętowe, wymieniono ster strumieniowy na efektywniejszy oraz zamontowano nowy system klimatyzacji i wentylacji. Oprócz tego okręt wyposażony został w nowy system monitorowania pracy siłowni. Do służby po remoncie jednostka powróciła w lutym 2021 roku

Dane taktyczno – techniczne:
⏺ długość: 73,8 metra;
⏺ szerokość: 13,8 metra;
⏺ wyporność: 2382 ton;
⏺ Prędkość maks.: 14,1 węzłów;
⏺ Prędkość ekonomiczna: 12,1 węzłów;
⏺ zanurzenie: 4,3 metra;
⏺ Załoga: 46 oficerów i marynarzy

Uzbrojenie:
⏺ podwójnie sprzężona 23 mm armata okrętowa ZU-23-2MR Wróbel II (wariant bez stołu startowego dla rakiet),
⏺ dwie poczwórne wyrzutnie WM-4 "FASTA" rakiet przeciwlotniczych 9M32M "STRZAŁA-2M"

ORP Xawery Czernicki

[CC] Jacek Wojciechowski
(25)